شب کوری نوعی اختلال بینایی است که به آن نیکتالوپیا نیز میگویند. افراد مبتلا به شب کوری در شب یا در محیطهای کم نور، دید ضعیفی را تجربه میکنند. اگرچه اصطلاح “شب کوری” به این معنی است که شما نمیتوانید در شب ببینید اما این چنین نیست بلکه ممکن است در دیدن یا رانندگی در تاریکی مشکل بیشتری داشته باشید.
برخی از شب کوریها قابل درمان هستند در حالی که برخی دیگر قابل درمان نیستند. بهتر است برای تعیین علت اصلی اختلال بینایی خود به پزشک مراجعه کنید. در صورت دانستن علت شب کوری میتوانید اقداماتی را برای اصلاح دید خود انجام دهید.
دنبال چه چیزی میگردی؟
تنها علامت شب کوری، مشکل در دیدن در تاریکی است. زمانی که چشمان شما از یک محیط روشن به محیطی با نور کم تغییر میکند، مانند زمانی که از یک خیابان روشن وارد یک رستوران با نور کم میشوید، به احتمال زیاد شب کوری را تجربه خواهید کرد. همچنین احتمالاً به دلیل روشنایی متناوب چراغهای جلو و خیابانها در جاده، هنگام رانندگی دید ضعیفی را تجربه خواهید کرد.
شب کوری یکی از علائم بیماری چشمی است که نور کم باعث اختلال در بینایی میشود. به عنوان مثال، شب کوری میتواند مانع از دیدن ستارهها در شب، یا موانع در یک اتاق تاریک شود.
برای تشخيص شب کوری، سوالات زیر را در نظر بگیرند:
- آیا حرکت در خانه در نور کم برای شما نیز یک چالش است؟
- آیا رانندگی در شب سختتر میشود؟
- آیا تشخیص چهره در نور کم مشکل است؟
- آیا بعد از قرار گرفتن در تاریکی زمان زیادی طول میکشد تا با یک اتاق روشن سازگار شوید؟
- آیا دیدن اشیاء در یک اتاق تاریک بعد از قرار گرفتن در نور زمان زیادی طول میکشد؟
ممکن است علائم دیگری نیز با شب کوری رخ دهد. ماهیت این علائم به علت اصلی آن بستگی دارد، اما ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- سردرد
- چشم درد
- حالت تهوع
- استفراغ
- دید تار یا ابری
- حساسیت به نور
- مشکل در دیدن دور دست
شب کوری نوعی اختلال بینایی است که به آن نیکتالوپیا نیز میگویند.
چه چیزی باعث شب کوری میشود؟
شب کوری نتیجه یکی از چندین بیماری است که بسیاری از آنها قابل درمان هستند. شرایط میتواند شامل موارد زیر باشد:
گلوکوم:
گلوکوم به گروهی از بیماریهای چشمی اطلاق میشود که در آن آسیب به عصب بینایی (که چشم را به مغز متصل میکند) باعث فشار در چشم میشود. این بیماری ممکن است بینایی را مختل کند و دائمی باشد.
آب مروارید:
آب مروارید زمانی اتفاق میافتد که عدسی چشم کدر میشود. این وضعیت اغلب زمانی اتفاق میافتد که پروتئینهای عدسی معمولاً به دلیل افزایش سن تجزیه میشوند. کدر شدن عدسی میتواند بینایی را از جمله در نور کم مختل کند. افراد مسن در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به آب مروارید هستند. بنابراین احتمال ابتلا به شب کوری ناشی از آب مروارید در آنها نسبت به کودکان یا بزرگسالان جوان بیشتر است.
افرادی که سطح گلوکز (قند) خون بالا یا دیابت دارند نیز در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماریهای چشمی مانند آب مروارید هستند.
نزدیک بینی:
افراد مبتلا به نزدیک بینی نمیتوانند اشیاء دور را به دقت ببینند. این اختلال زمانی اتفاق میافتد که کره چشم بیش از حد بزرگ شود و نتواند نور را به درستی متمرکز کند. به این معنی که چشم نمیتواند نور را بطور مناسب برای تمرکز بر روی یک نقطه تمرکز و دیدن واضح تصاویر منکسر یا منعکس کند.
کمبود ویتامین A:
ویتامین A یا رتینول یک ماده مغذی ضروری برای بینایی است. به عنوان مثال، پروتئینی میسازد که نور را در شبکیه جذب میکند و از عملکرد چشم پشتیبانی میکند. کمبود ویتامین A میتواند تاثیر جدی بر بینایی داشته باشد.
ویتامین A که رتینول نیز نامیده میشود، در تبدیل تکانههای عصبی به تصاویر در شبکیه نقش دارد. شبکیه یک ناحیه حساس به نور در پشت چشم است. افرادی که دچار نارسایی لوزالمعده هستند، مانند افراد مبتلا به فیبروز کیستیک، در جذب چربی مشکل دارند و در معرض خطر بیشتری برای کمبود ویتامین A هستند، زیرا ویتامین A محلول در چربی است. این کمبود ویتامین آنها را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به شب کوری قرار میدهد.
رتینیت پیگمانتوزا:
رتینیت پیگمانتوزا نوعی اختلالات ژنتیکی نادر است که سلولهای شبکیه چشم را درگیر میکند و باعث اختلال شدید بینایی میشود. این بیماری یک اختلال ژنتیکی است که منجر به مشکل در دید در نور کم میشود. در مراحل اولیه فرد در شب دچار مشکل میشود و با پیشرفت بیماری دید فرد در روز هم کاهش مییابد.
راههای درمان شب کوری چیست؟
برای درمان شب کوری ابتدا چشمپزشک وضعیت سلامتی شما را مفصل بررسی کرده و چشمان شما را معاینه میکند. همچنین ممکن است لازم باشد نمونه خون بدهید. آزمایش خون میتواند سطح ویتامین A و گلوکز شما را اندازه گیری کند.
شب کوری ناشی از نزدیک بینی، آب مروارید یا کمبود ویتامین A قابل درمان است. لنزهای اصلاحی، مانند عینک یا لنز تماسی، میتوانند بینایی نزدیک بینی را هم در روز و هم در شب بهبود بخشند. در صورتی که حتی با لنزهای اصلاحی هم در نور کم مشکل دارید به پزشک خود اطلاع دهید.
آب مروارید:
قسمتهای ابری عدسی چشم به عنوان آب مروارید شناخته میشود. آب مروارید را میتوان از طریق جراحی برداشت. جراح، لنز کدر را با یک لنز شفاف و مصنوعی جایگزین میکند. اگر علت اصلی این باشد، شب کوری پس از جراحی به میزان قابل توجهی بهبود مییابد.
کمبود ویتامین A:
اگر سطح ویتامین A بدن پایین باشد ممکن است پزشک مکملهای ویتامین را توصیه کند. مکملها را دقیقا طبق دستور مصرف کنید. البته اکثر مردم کمبود ویتامین A ندارند زیرا به تغذیه مناسب دسترسی دارند.
شرایط ژنتیکی:
شرایط ژنتیکی که باعث شب کوری میشوند، مانند رتینیت پیگمانتوزا، قابل درمان نیستند. ژنی که باعث ایجاد رنگدانه در شبکیه میشود به لنزهای اصلاحی یا جراحی پاسخ نمیدهد. افرادی که به این شکل از شب کوری مبتلا هستند باید از رانندگی در شب خودداری کنند.
چگونه از شب کوری پیشگیری کنم؟
شما نمیتوانید از شب کوری که نتیجه نقایص مادرزادی یا شرایط ژنتیکی است، مانند سندرم آشر، جلوگیری کنید. با این حال، میتوانید سطح قند خون خود را به درستی کنترل کنید و یک رژیم غذایی متعادل داشته باشید تا احتمال شب کوری کمتر شود.
غذاهای غنی از آنتی اکسیدانها، ویتامینها و مواد معدنی مصرف کنید زیرا ممکن است به جلوگیری از آب مروارید کمک کند. همچنین، برای کاهش خطر شب کوری، غذاهایی را انتخاب کنید که حاوی سطوح بالایی از ویتامین A هستند.
برخی از غذاهای نارنجی رنگ منابع عالی ویتامین A هستند، از جمله:
- طالبی
- سیب زمینیهای شیرین
- هویج
- کدو تنبل
- کدو حلوایی
- انبه
ویتامین A همچنین در مواد زیر هم وجود دارد:
- اسفناج
- سبزی کولارد
- شیر
- تخم مرغ
نتیجه گیری
اگر مبتلا به شب کوری هستید، باید برای حفظ امنیت خود و دیگران اقدامات احتیاطی را انجام دهید. تا مشخص شدن علت شب کوری و در صورت امکان درمان، تا حد امکان از رانندگی در شب خودداری کنید.
تا حد ممکن از رانندگی در شب خودداری کنید.
استفاده از عینک آفتابی یا کلاه لبهدار نیز میتواند به کاهش تابش خیره کننده در محیطی با نور زیاد کمک کند، که می تواند انتقال به یک محیط تاریکتر را آسان کند.