اورژانس چشمی زمانی اتفاق می‌افتد که جسم خارجی یا مواد شیمیایی وارد چشم‌ها شود یا زمانی که جراحت یا سوختگی، قسمتی از ناحیه چشم را تحت تاثیر قرار دهد. به یاد داشته باشید، در صورت مشاهدهٔ تورم، قرمزی یا درد در چشم‌ها باید به پزشک مراجعه کنید. بدون درمان مناسب، آسیب چشم می‌تواند منجر به از دست دادن جزئی بینایی یا حتی کوری دائمی شود.
علائم آسیب چشم در اورژانس چشمی
اورژانس‌های چشمی طیف وسیعی از حوادث و شرایط را پوشش می‌دهند که هر کدام علائم مشخص و خاص خود را دارند. اگر احساس کردید چیزی در چشمتان وجود دارد یا هر یک از علائم زیر را تجربه کردید، باید با پزشک خود تماس بگیرید:
- از دست دادن بینایی
- سوزش یا خارش
- هم اندازه نبودن مردمک‌ها
- حرکت نکردن یک چشم مثل چشم دیگر
- بیرون زدگی یا برآمدگی یک چشم
- چشم درد
- کاهش دید
- دوبینی
- قرمزی و تحریک
- حساسیت به نور
- کبودی اطراف چشم
- خونریزی از چشم
- وجود خون در قسمت سفید چشم
- ترشح از چشم
- خارش شدید
- سردردهای جدید یا شدید
اگر آسیبی به چشم شما وارد شده است، یا اگر ناگهان از دست دادن بینایی، تورم، خونریزی یا درد در چشم‌ها را تجربه کردید، به اورژانس چشمی بیمارستان مراجعه کنید.
در صورت آسیب دیدگی چشم چه کاری انجام ندهیم؟
در اثر آسیب چشم ممکن است عوارض جدی در چشم ایجاد شود. در این وضعیت نباید خود درمانی کنید. اگرچه ممکن است وسوسه شوید، اما نباید کارهای زیر را انجام دهید:
- چشم‌های خود را بمالید یا به چشم خود فشار وارد کنید.
- سعی کنید اجسام خارجی را در هر قسمت از چشم بردارید.
- از موچین یا هر وسیله دیگری در چشم خود استفاده نکنید (از پنبه می‌توان استفاده کرد، اما فقط روی پلک).
اگر از لنزهای تماسی استفاده می‌کنید، در صورت آسیب چشمی آنها را خارج نکنید. تلاش برای برداشتن لنزها می‌تواند آسیب چشم را بدتر کند. تنها استثناهای این قاعده در شرایطی است که آسیب شیمیایی وارد شده و یا نمی‌توانید کمک پزشکی فوری دریافت کنید. بهترین کاری که می‌توانید در شرایط اضطراری چشم انجام دهید این است که در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
آسیب‌های شیمیایی به چشم
سوختگی‌های شیمیایی زمانی ایجاد می‌شود که محصولات تمیز کننده، مواد شیمیایی باغبانی یا مواد شیمیایی صنعتی وارد چشم‌ها شوند. همچنین ممکن است در اثر ذرات معلق در هوا و بخار دچار سوختگی در چشم شوید.
اگر در چشم‌ها اسید وارد شد درمان زودهنگام بسیار موثر عمل می‌کند. با این حال، محصولات قلیایی مانند پاک کننده‌های تخلیه، هیدروکسید سدیم، لیمو یا آهک می‌توانند به طور دائم به قرنیه چشم آسیب برساند.
اگر مواد شیمیایی در چشم وارد شد، باید اقدامات زیر را انجام دهید:
- دست‌ها را با آب و صابون بشویید تا هرگونه مواد شیمیایی که ممکن است روی دستان شما نفوذ کرده باشد پاک شود.
- سر خود را بچرخانید تا چشم آسیب دیده به سمت پایین و به پهلو باشد.
- پلک خود را باز نگه دارید و آن را با آب تمیز و خنک به مدت 15 دقیقه بشویید. این کار را می‌توان در حمام هم انجام داد.
- اگر از لنزهای تماسی استفاده می‌کنید و پس از شستشو همچنان در چشم شما هستند، سعی کنید آنها را بردارید.
- در اسرع وقت به اورژانس بیمارستان مراجعه کنید. در صورت امکان، هنگامی که منتظر آمبولانس هستید یا به مرکز پزشکی می‌روید به شستشوی چشم خود با آب تمیز ادامه دهید.
وجود اجسام خارجی کوچک در چشم
اگر چیزی وارد چشم‌ها شد، می‌تواند باعث آسیب به چشم یا از دست دادن بینایی شود. حتی چیزی به کوچکی ماسه یا گرد و غبار می‌تواند باعث تحریک چشم‌ها شود.
اگر چیزی کوچکی در چشم یا پلک وارد شد اقدامات زیر را انجام دهید:
- سعی کنید پلک بزنید تا ببینید آیا چشم شما پاک می‌شود یا خیر.
- چشم‌های خود را نمالید.
- قبل از دست زدن به چشم دست‌های خود را بشویید. به چشم خود نگاه کنید و سعی کنید مکان شی را پیدا کنید.
- در صورت لزوم، با پایین کشیدن آن به آرامی به پشت پلک پایین خود نگاه کنید.
- برای کمک به شستشوی جسم خارجی از قطره های چشمی اشک مصنوعی استفاده کنید.
- اگر جسم خارجی روی یکی از پلک‌های شما گیر کرده است، آن را با آب خنک بشویید.
- اگر نمی‌توانید جسم را بردارید یا اگر سوزش ادامه دارد، به پزشک مراجعه کنید.
وجود اشیاء خارجی بزرگ در چشم
اگر شیشه، فلز یا اشیاء دیگر با سرعت زیاد وارد چشم‌ها شوند ممکن است آسیب‌های جدی ایجاد کنند. اگر چیزی در چشم شما گیر کرده است، آن را در همان جایی که هست رها کنید. آن را لمس نکنید، به آن فشار وارد نکرده و سعی نکنید آن را بردارید و سریعا به پزشک مراجعه کنید.
بریدگی و خراش
اگر بریدگی یا خراش در کره چشم یا پلک اتفاق افتاد به مراقبت‌های پزشکی فوری نیاز دارید. بهتر است قبل از درمان پزشکی یک بانداژ شل بزنید، اما مراقب باشید که فشار وارد نکنید.
جلوگیری از آسیب چشم
صدمات چشمی ممکن است در هر مکان و زمانی اتفاق بیفتد، از جمله در خانه، محل کار، رویدادهای ورزشی یا در زمین بازی. حوادث ممکن است در حین فعالیت‌های پرخطر اتفاق بیفتد، اما ممکن است در مکان‌هایی صورت بگیرد که انتظارش را ندارید.
برای کاهش خطر آسیب دیدگی چشم کارهای زیر را انجام دهید:
- هنگام استفاده از ابزار برقی یا شرکت در رویدادهای ورزشی پرخطر از عینک محافظ استفاده کنید.
- هنگام کار با مواد شیمیایی یا لوازم تمیز کننده، دستورالعمل‌ها را به دقت دنبال کنید.
- قیچی، چاقو و سایر ابزار تیز را از کودکان خردسال دور نگه دارید. به کودکان بزرگتر نحوه استفاده ایمن از آنها را بیاموزید و در زمان انجام آنها حتما نظارت کنید.
- اجازه ندهید فرزندانتان با اسباب بازی‌های پرتابه مانند دارت یا تفنگ گلوله بازی کنند.
- هنگام پخت و پز با روغن احتیاط را رعایت کنید.
- وسایل گرم کننده مو، مانند اتوی مو و وسایل صاف کننده را از چشمان خود دور نگه دارید.
- برای کاهش احتمال آسیب دائمی به چشم، همیشه باید پس از آسیب دیدگی به چشم پزشک مراجعه کنید.
منبع: eye emergencies
