نزدیک بینی یکی از عیوب انکساری رایج چشم است که در آن می‌توان اجسام نزدیک را به وضوح مشاهده کرد، اما اجسام دور تار به نظر می‌رسند. این عیب زمانی اتفاق می‌افتد که شکل چشم باعث نادرست خم شدن پرتوهای نور شده و تصاویر به جای تمرکز بر روی شبکیه، جلوی شبکیه متمرکز می‌شوند.
آیا دیدن اشیاء دور، مانند تابلوهای بزرگراه، در صورتی که چند متر دورتر نیستید، سخت است، اما خواندن یک کتاب از نزدیک آسان است؟ به احتمال زیاد شما دچار نزدیک بینی هستید. این یک وضعیت بسیار رایج است که چشم پزشک در بیشتر مواقع می‌تواند با تجویز عینک یا جراحی چشم آن را برطرف کند.
برای اینکه بتوان تصاویر را به صورت واضح مشاهده کرد، باید پرتوهای نور از قرنیه و عدسی عبور کنند. قرنیه و عدسی نور را می‌شکنند و بر روی شبکیه قرار می‌گیرند. شبکیه نور را به سیگنال تبدیل می‌کند که به مغز می‌رسد و تبدیل به تصویر می‌شود. با عیوب انکساری، شکل قرنیه یا عدسی از خم شدن مناسب نور جلوگیری می‌کند. هنگامی که نور آنطور که باید روی شبکیه چشم متمرکز نمی‌شود، دید تار می‌شود.
علت نزدیک بینی
ساختار چشم بسیار موثر است. وقتی کره چشم خیلی بلند است یا قرنیه لایه بیرونی محافظ چشم خیلی خمیده است، نور وارد شده به چشم درست تمرکز نمی‌کند. تصاویر جلوی شبکیه، قسمت حساس نور، به جای مستقیم متمرکز شدن، روی شبکیه متمرکز می‌شوند و این باعث تاری دید می‌شود. پزشکان به این، عیب انکساری می‌گویند.
علائم نزدیک بینی
به احتمال زیاد تنها علامت این بیماری این است که اجسام دور تار دیده می‌شوند. همچنین ممکن است متوجه علایم زیر شوید:
- سردرد
- چشمک زدن
- لوچ بودن چشم
- فشار چشمی
- سردرد
- احساس خستگی (هنگام رانندگی، ورزش یا دیدن اشیاء در فاصله چند فوتی)
برخی علائم اضافی نزدیک بینی برای کودکان شامل موارد زیر است:
- نمرات ضعیف در مدرسه
- دامنه توجه کوتاه
- نگه داشتن اشیا نزدیک صورت
کودکان مبتلا به نزدیک بینی اغلب در مدرسه در خواندن تخته سیاه مشکل دارند.
تشخیص و درمان نزدیک بینی
اپتومتریست می‌تواند نزدیک بینی را با استفاده از معاینات استاندارد چشم تشخیص دهد. معمولاً نزدیک بینی در کودکی تشخیص داده می‌شود. ابتدا اپتومتریست، با درخواست از شما برای خواندن حروف روی نمودار چشم، قدرت بینایی شما را آزمایش می‌کند. سپس او از یک رتینوسکوپ روشن استفاده می‌کند تا میزان انعکاس نور توسط شبکیه را اندازه گیری کند. اختلال نزدیک بینی را می‌توان با استفاده از عینک، لنزهای تماسی یا جراحی انکساری اصلاح کرد.
هدف از درمان، بهبود بینایی با تمرکز نور بر روی شبکیه چشم از طریق لنزهای اصلاحی یا جراحی انکساری است. مدیریت نزدیک بینی همچنین شامل نظارت منظم بر عوارض ناشی از این بیماری از جمله گلوکوم، آب مروارید، پارگی و جداشدگی شبکیه و آسیب به نواحی مرکزی شبکیه است.
1- لنزهای تجویزی
استفاده از لنزهای اصلاحی برای مقابله با افزایش انحنای قرنیه یا افزایش طول چشم، نزدیک بینی را درمان می‌کند. انواع لنزهای تجویزی عبارتند از:
- عینک: عینک یک راه ساده و ایمن برای تقویت بینایی ناشی از نزدیک بینی است. تنوع لنزهای عینک گسترده است و شامل یک کانونی، دو کانونی، سه کانونی و چند کانونی پیشرونده است. اگر شما دچار نزدیک بینی هستید اولین عدد (“کروی”) روی نسخه عینک خود یا نسخه لنز طبی با علامت منفی (-) مشخص شده است. هرچه این عدد منفی‌تر باشد، لنزها قوی‌تر خواهند بود به عنوان مثال، -3.00 قوی‌تر از -2.50 است. این نسخه به چشم کمک می‌کند تا نور را روی شبکیه چشم متمرکز کند و دید را روشن کند.
- لنزهای تماسی: این لنزها درست روی چشم شما زده می‌شود. آنها در مواد و طرح‌های مختلفی از جمله لنز نرم و سخت، قابل نفوذ به گاز در ترکیب با طرح‌های کروی، توریک و چند کانونی موجود هستند. از چشم پزشک خود در مورد مزایا و معایب لنزهای تماسی و بهترین لنز اطلاعاتی کسب کنید.
2- جراحی انکساری
جراحی انکساری نیاز به عینک و لنز تماسی را کاهش می‌دهد. جراح چشم از پرتو لیزر برای تغییر شکل قرنیه استفاده می‌کند که منجر به کاهش نسخه نزدیک بینی می‌شود. جراحی چشم می‌تواند بینایی را به حدی بهبود بخشد که دیگر نیازی به استفاده از عینک یا لنز تماسی نباشد البته در برخی مواقع خاص ممکن است لازم باشد از عینک استفاده کنید.
- کراتکتومی فوتورفرکتیو: PRK که به اختصار کراتکتومی فوتورفراکتیو نامیده می‌شود نوعی جراحی لیزر چشم است که برای اصلاح نزدیک بینی خفیف یا متوسط استفاده می‌شود. در این جراحی برای درمان نزدیک بینی از تراشیدن لایه میانی قرنیه استفاده می‌کند. در این روش انحنای قرنیه صاف می‌شود و به پرتوهای نور اجازه داده می‌شود تا نزدیک شبکیه یا روی شبکیه متمرکز شوند. در این روش برخلاف لیزیک، چشم پزشک فلپ را برش نمی‌دهد. PRK در بیماران دارای قرنیه نازک، ترجیح داده می‌شود، زیرا بافت قرنیه را کمتر از عمل جراحی لیزیک مختل می‌کند.
- لیزیک: لیزیک شایع‌ترین روش جراحی برای درمان نزدیک بینی است. در این روش جراح از لیزر یا ابزار دیگری برای ایجاد یک فلپ نازک در لایه بالایی قرنیه استفاده می‌کند. سپس بافت داخلی قرنیه را تغییر شکل می‌دهد و فلپ را به جای خود باز می‌گرداند.
- لنز کولامر قابل کاشت: لنزهای قابل کاشت که به عنوان IOL phakic شناخته می‌شود یکی دیگر از گزینه‌های جراحی برای اصلاح نزدیک بینی است. در این روش با استفاده از یک برش میکروسکوپی، یک لنز تماسی ساخته شده از مواد پلیمری نرم، بین لنز طبیعی و عنبیه در چشم کاشته می‌شود. این کار به شکست نور روی شبکیه کمک می‌کند و دید واضح‌تری ایجاد می‌کند.
در مورد نزدیک بینی بالا، لنزهای خاص یا قطره‌های چشمی آتروپین در کاهش پیشرفت آن موثر هستند. در برخی موارد، پزشک ممکن است عمل جراحی آب مروارید یا تعویض لنز شفاف را پیشنهاد کند.
آیا نزدیک بینی با گذشت زمان بهتر می‌شود؟
نزدیک بینی در اکثر خانواده‌ها وجود دارد و احتمالاً در دوران کودکی شروع می‌شود. لنزهای چند کانونی (عینک یا تماسی) و قطره‌های چشمی مانند آتروپین، ژل پیرنزپین یا سیکلوپنتولات می‌توانند به کند شدن پیشرفت آن کمک کنند. چشم‌ها معمولا بعد از سال‌های نوجوانی تغییر نمی‌کند، متاسفانه این مشکل در سال‌های اخیر با سرعت نگران کننده‌ای در حال افزایش بوده است. اگر متوجه تغییراتی در بینایی خود شدید، چشمان خود را چک کرده و هر سال به چشم پزشک مراجعه کنید.
نزدیک بینی در کودکان
نزدیک بینی در کودکان می‌تواند ارثی باشد. اگر والدینی نزدیک بینی داشته باشند، ممکن است فرزندشان نیز مبتلا شود. این بیماری اغلب در سنین 8 تا 12 سالگی در کودکان تشخيص داده می‌شود. در طول سال‌های نوجوانی، زمانی که بدن به سرعت رشد می‌کند، ممکن است نزدیک بینی بدتر شود.
آیا کامپیوتر باعث نزدیک بینی می‌شود؟
از قدیم نظریه‌هایی مبنی بر اینکه مطالعه در نور کم و زیاد یا استفاده از کامپیوتر یا تبلت‌ها باعث کم‌سو شدن چشم می‌شود، وجود داشته است اما دلیل علمی و محکمی مبنی بر این نظریه وجود ندارد. استفاده از کامپیوتر و تبلت، آسیب جدی به چشم ایجاد نمی‌کند و تنها ممکن است باعث آزردگی چشم شود.
منابع: myopia، nearsightedness
