پیر چشمی نوعی بیماری چشمی است که معمولا افراد با سن بالای 60 سال به آن مبتلا و به متخصص چشم مراجعه میکنند. در چشم انسانها، ماکولا یک بخش حساس از رتینا است که مسئولیت بینایی مرکزی و دید رنگی افراد را بر عهده دارد. در بیماری پیر چشمی سلولهای نوری در ماکولا به دلیل عواملی از جمله سن، ژنتیک، عوامل زیست محیطی، کشیدن سیگار، سابقه خانوادگی و عدم تعادل مناسب در تغذیه، تخریب میشوند و افت تدریجی بینایی مرکزی، تاری دید، حساسیت به نور و… ایجاد میشود.
پیر چشمی چیست؟
پیر چشمی با نامهای رتینوپاتی پیرسنی، دژنراسیون ماکولای پیرسنی و AMD نیز شناخته میشود. این بیماری به دلیل پیری طبیعی رتینا که بخشی از چشم است و نور را به سیگنالهای الکتریکی تبدیل میکند، ایجاد میشود و به تدریج ماکولا یا مرکز دید در چشم را تخریب میکند. پیر چشمی را میتوان به دو دسته پیر چشمی خشک و پیر چشمی مرطوب تقسیم کرد. در پیر چشمی خشک، تودههای آمیلوئیدی یا پروتئینهای غیر طبیعی به تدریج در ماکولا شکل میگیرد در حالی که در پیر چشمی مرطوب، رگهای خونی ناسالم در ماکولا شکل گرفته و مایعات خونی در آن ایجاد میشود.
علائم پیر چشمی
علائم و نشانههایی که بیماری پیر چشمی به مرور زمان خود را با آها نشان میدهد به شرح زیر است:
- کاهش تدریجی بینایی در مرکز دید (ماکولا)
- ایجاد مشکل در تشخیص جزئیات ریز و تفکیک اشیاء
- ایجاد مشکل در خواندن متنهای ریز
- ایجاد مشکل در تشخیص چهره
- عدم واضح بودن دید
- افزایش ماتی و کدری دید
- افزایش حساسیت به نور خیره شده و داشتن احساس درد یا تزریق همراه با آن
- مشاهده خطوط صاف به صورت خمیده و شکسته
- ایجاد مشکل در تشخیص اجسام
- کاهش توانایی تشخیص و تمیز دیدن رنگ ها
در صورت مشاهده و تشخیص این علائم در خودتان یا دیگر اعضای خانواده، بهتر است به پزشک متخصص چشم مراجعه کنید.
چه کسانی دچار پیر چشمی میشوند؟
همانطور که گفته شد، پیر چشمی بیماری است که در افراد مسن دیده میشود و عواملی که میتوانند احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش دهند به شرح زیر است:
- افزایش سن
سن، ریسک ابتلا به پیر چشمی را افزایش میدهد و این افزایش سن باعث تخریب تدریجی بافتها و ساختارهای ماکولا و همچنین از دست رفتن بینایی مرکزی میشود. باتوجه به این که پیر چشمی در افراد بالای 50 سال اتفاق میافتد اما در افراد جوانتر نیز ممکن است به دلیل برخی شرایط ایجاد شود.
- وراثت
ژنتیک، عوامل وراثتی و سابقه خانوادگی یک عامل خطر مهم در ابتلا به پیر چشمی است.
- کشیدن سیگار
سیگار کشیدن میتواند خطر ابتلا به پیر چشمی را افزایش دهد.
- عوامل محیطی
قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش آفتاب و بارشهای خورشیدی زیاد میتواند منجر به پیر چشمی شود.
- کمبود ویتامین
تغذیه نامناسب و کمبود ویتامینها و مواد مغذی در ابتلا به پیرچشمی نقش بسیار مهمی دارد.
دقت داشته باشید که این عوامل فقط عوامل خطر آفرین هستند و وجود آنها به طور قطعی منجر به پیر چشمی نمیشود. گاهی برخی افراد بدون وجود عوامل خطر احتمالی نیز ممکن است دچار پیر چشمی شوند.
روشهای درمان پیر چشمی
در حال حاضر هیچگونه روش قطعی برای درمان پیر چشمی وجود ندارد؛ اما روشهای مختلفی موجود است که بیماری را کنترل میکند و بینایی را بهبود میبخشد. از جمله این روشها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
تزریق دارو
تزریق برخی داروها مانند مهارکنندههای فاکتور رشد عروقی یا استروئیدها به داخل چشم میتواند بینایی را بهبود بخشیده و از پیشرفت پیر چشمی جلوگیری کنند.
لیزر درمانی
تزریق پالسهای لیزر در لیزر درمانی میتواند موجب خنک کردن و تضعیف ساختمانهای غیرطبیعی موجود در ماکولا شود.
عمل جراحی
در برخی موارد که پیر چشمی پیشرفت کرده است، انجام جراحی مکانیکی مانند جابه جایی پوستهای ماکولا میتواند بینایی بیمار را بهبود بخشد.
ابزارهای کمکی
استفاده از مکانیسمها و ابزارهای کمکی برای بینایی بهتر مانند عینک بزرگ با بندهای خاص و… میتواند بینایی را بهبود بخشد.
مهمترین گام در مدیریت پیر چشمی، تشخیص به موقع و زود هنگام این بیماری و مشورت و مراجعه با یک چشم پزشک متخصص است. از دیگر روشهای درمانی که برای پیر چشمی استفاده میشود میتوان به مصرف مکملهای غذایی، تغییرات در سبک زندگی، استفاده از لنز نیز اشاره کرد.
جهت درمان تنبلی چشم در کرمانشاه و قوز قرنیه در کرمانشاه به کلینیک هاکان مراجعه کنید.