اشعه‌ی ماوراءبنفش ( UV ) موجود در نور خورشید می‌تواند به چشم ها آسیب بزند. آسیب ناشی از این اشعه، تجمعی است؛ به این معنی که در اثر گذر زمان و در طول زندگی ایجاد می‌شود. اشعه‌ی ماوراءبنفش می‌تواند تاثیراتی دائمی بر چشم ها و بینایی بگذارد.
اشعه‌ی UV چیست؟
اشعه‌ی ماوراءبنفش نوعی تابش الکترومغناطیسی است؛ که به دلیل طول موج کوتاهش برای چشم انسان قابل دیدن نیست. تنها بخش بسیار کوچکی از طیف نور برای چشم انسان قابل مشاهده است. این اشعه از سه نوع تابش UVA، UVBو UVC تشکیل می‌شود.
مضرات کوتاه مدت نور خورشید:
فوتوکراتیت، التهاب قرنیه ی چشم است که در اثر تابش اشعه‌ی ماوراءبنفش ایجاد می‌شود و احساسی مانند آفتاب سوختگی دارد. این آسیب می‌تواند در اثر نگاه مستقیم به نور خورشید و یا بازتاب نور آن از سطوحی مانند آب، ماسه و برف ایجاد شود. برف کوری، نوعی فتوکراتیت است. این آسیب بسیار دردناک است اما علائم آن معمولا ظرف یک یا دو روز برطرف می‌شوند. علائم فتوکراتیت عبارت‌اند از:
- احساس وجود شن در چشم
- چشمک زدن و آبریزش
- حساسیت به نور
- تورم چشم
- تاری دید
مضرات بلند مدت نور خورشید:
اشعه‌ی UV تقریبا به تمام ساختارهای چشم، از جمله پلک ها آسیب می‌رساند. این اشعه می‌تواند از ابرها عبور کند؛ در نتیجه حتی در روزهای ابری نیز می‌تواند موجب آفتاب سوختگی و آسیب بینایی شود. همچنین اشعه‌ی ماوراءبنفش ساختارهای چشم را پیر می‌کند. آسیب قرنیه، آب مروارید و دژنراسیون ماکولا، همگی از اثرات مزمن قرار گرفتن در معرض این اشعه هستند؛ که در نهایت منجر به کاهش شدید بینایی می‌شوند.
پوست پلک، نازک‌ترین پوست بدن است. اشعه‌ی ماوراءبنفش می‌تواند باعث خشکی، چین و چروک، افتادگی و سوختگی پوست شود. همچنین این اشعه می‌تواند انواع سرطان‌های پوست را ایجاد کند. سرطان کارسینوم پوست، ممکن است حتی به قرنیه و داخل چشم نیز حمله کند و موجب از دست دادن بینایی یا تخلیه‌ی کامل چشم شود.
سطح جلویی چشم 99 درصد از اشعه‌ی UV را جذب می‌کند؛ که موجب رشد تومورهای سرطانی و غیر سرطانی مانند پینگکولا در داخل چشم می‌شود. در سطوحی مانند آب و برف به دلیل انعکاس مجدد، آسیب این اشعه چند برابر می‌شود. از این رو نور خورشید هنگام شرکت در ورزش‌های آبی و اسکی هم می‌تواند به بینایی شما آسیب بزند. آسیب تجمعی اشعه‌ی ماوراءبنفش در ایجاد دژنراسیون وابسته به سن ماکولا تاثیر بسیاری دارد. این بیماری علت اصلی نابینایی در سالمندی به شمار می‌رود و هیچ درمانی برای آن وجود ندارد.
خیره شدن، به صورت مستقیم، به نور خورشید چه در زمان خسوف و چه در زمان‌های دیگر، به شبکیه ی چشم آسیب می‌زند. آسیب شبکیه منجر به کاهش دائمی کیفیت بینایی می‌شود. به همین دلیل محافظت از چشم در برابر نور خورشید به وسیله‌ی عینک آفتابی در همه جا و تمام فصول امری ضروری است.
مراقبت از چشم:
استفاده از عینک آفتابی در هر فصل، امری ضروری است؛ چرا که تاثیر نور خورشید و بازتاب آن را به حداقل می‌رساند. با وجود اینکه این عینک در شکل‌ها و سبک‌های گوناگونی وجود دارد، چیزی بیشتر از یک اکسسوری ساده است. عینک آفتابی ابزار مهمی برای محافظت از چشم در برابر اشعه‌ی UV به خصوص تابش‌های UVA و UVB به شمار می‌رود. با استفاده از این عینک به سادگی می‌توانید از چشم های خود در برابر انواع بیماری‌های مزمن بینایی محافظت کنید.
نکات مهم در خرید عینک آفتابی:
مهم است که بدانید هر نوع عینک آفتابی نمی‌تواند از چشم های شما در برابر اشعه‌های موجود در نور خورشید محافظت کنید. برای یک خرید مناسب و مراقبت از سلامت چشم های خود باید به برخی نکات توجه داشته باشید. این نکات عبارت‌اند از:
1-به مراقبت زیر 100 درصد راضی نشوید.
هنگام خرید عینک آفتابی مطمئن شوید که روی برچسب آن 100 درصد مراقبت در برابر UV نوشته شده باشد. روی برخی از برچسب‌ها مراقبت 400nm نوشته شده است که معادل همان 100 درصد به شمار می‌رود.
2-عینک تیره‌تر، بهتر نیست.
در هنگام خرید دقت داشته باشید که عینک آفتابی با لنز تیره، لزوما مراقبت بیشتری به همراه ندارد. تنها عامل موثر درصد مراقبت لنزها است. با این حال رنگ عینک می‌تواند در محیط‌های مختلف بر روی دید تاثیر گذارد. رنگ های مناسب برای عینک آفتابی عبارت‌اند از:
–لنزهای خاکستری محافظت خوبی در برابر تابش‌های شدید و بازتاب نور ایجاد می‌کنند. همچنین رنگ‌های اصلی را تحریف نمی‌کنند؛ بنابراین برای رانندگی مناسب هستند.
–لنزهای سبز به حداکثر نور مفید اجازه‌ی عبور می‌دهند؛ در نتیجه برای روزهای ابری مناسب هستند.
–لنزهای قهوه ای جزئیات را برجسته می‌کنند و محافظت خوبی برابر تابش شدید ایجاد می‌کنند.
3-لنزهای پولاریزه شدت تابش را کاهش می‌دهند.
لنزهای پولاریزه به خودی خود مانع از عبور اشعه‌ی ماوراءبنفش نمی‌شوند؛ بلکه صرفا شدت تابش را در سطوحی مانند آب و جاده کاهش می‌دهند. این لنزها دید بهتری در هنگام انجام فعالیت‌هایی مانند رانندگی، قایقرانی و گلف ایجاد می‌کنند. با این حال لنزهای پولاریزه با مواد ضد اشعه نیز تولید می‌شوند. هنگام خرید عینک آفتابی با لنز پولاریزه حتما به درصد مراقبت آن توجه کنید.
4-اندازه ی عینک مهم است.
عینک آفتابی باید بزرگترین لنز ممکن را داشته باشد تا بتواند به خوبی از چشم در برابر نور خورشید محافظت کند. هنگام خرید به بزرگ بودن اندازه ی عینک دقت کنید. همچنین عینک هایی تهیه کنید که دورشان محافظ داشته باشند. وجود محافظ دور عینک آفتابی برای محافظت از اطراف چشم ها و جلوگیری از ورود نور از اطراف ضروری است.
عینک آفتابی مراقب سلامت چشم
نور خورشید با وجود داشتن فواید، می‌تواند آسیب جدی به بینایی بزند. قرار گرفتن در معرض اشعه‌ی UV در تمام فصل‌ها و حتی در روزهای ابری نیز باعث آفتاب سوختگی و آسیب چشم ها می‌شود. استفاده از عینک آفتابی ساده‌ترین و امن‌ترین راه محافظت از چشم است. هنگام خرید عینک آفتابی به نکاتی مانند اندازه و درصد توانایی لنز در مراقبت در برابر اشعه دقت کنید.
